Wdowy i wdowcy

Do niedawna, bo do końca pażdziernika 2009 r., w przypadku śmierci współmałżonka, uzyskanie stałego pobytu w kategorii najbliższej rodziny obywatela było możliwe tylko jeżeli małżeństwo trwało dłużej niż dwa lata. W przeciwnym razie, szansa na uzyskanie stałego pobytu bezpowrotnie przepadała nawet jeżeli współmałżnek-obywatel zdążył złożyć petycję imigracyjną.

Zdjęcie: Emilio Labrador

28 października 2009 roku Kongres zniósł ten wymóg i o stały pobyt mogą się starać wdowy i wdowcy po obywatelu bez względu na czas trwania małżeństwa. 

Kto może uzyskać wizę imigracyjną

• Wdowa lub wdowiec po obywatelu USA.

Status stałego rezydenta przyznawany takim osobom jest zaliczany do kategorii IR1, czyli najbliższej rodziny obywatela USA, chociaż nie posiadają oni spnsora. Oznacza to, że wdowy i wdowcy nie muszą czekać w kolejce po wizy i są traktowani tak samo jak współmałżonkowie obywateli - sama procedura może być jednak prowadzona na dwa różne sposoby, w zależności od sytuacji. Jeżeli współmałżonek-sponsor zdążył złożyć petycję rodzinną, proces przypomina normalną procedurę sponsorstwa rodzinnego w kategorii IR1. Jeżeli jednak petycja nie została złożona, wdowiec lub wdowa składają podanie samodzielnie i zaliczani są do grupy osób samosponsorujących się, dlatego opis tej procedury umieściliśmy właśnie tutaj, a nie w dziale Sponsorstwo Rodzinne. Urząd Imigracyjny umieszcza wizy imigracyjne dla wdów i wdowców w dziale wiz humanitarnych.

Z petycją rodzinną

Jeżeli współmałżonek-sponsor zdążył przed śmiercią złożyć petycję rodzinną (formularz I-130, Petition for Alien Relative) w kategorii IR1, nie trzeba robić nic poza powiadomieniem Urzędu Imigracyjnego o zaistniałej sytuacji. Urząd sam automatycznie zamieni petycję I-130, Petition for Alien Relative, na petycję dla osób samosponsorujących się I-360 (Petition for Amerasian, Widow(er), or Special Immigrant). Dzieci osoby sponsorowanej przez zmarłego współmałżonka w wieku poniżej 21 lat mogą być umieszczone na petycji, nawet jeśli nie były sponsorowane na oryginalnej petycji I-130. Nie ma żadnych ograniczeń co do długości trwania małżeństwa, ani okresów po śmierci sponsora, w jakich petycja musi zostać złożona.

Bez petycji rodzinnej

Jeżeli zmarły współmałżonek-sponsor nie złożył petycji rodzinnej (formularz I-130, Petition for Alien Relative), wdowa lub wdowiec po takiej osobie może się sponsorować sama w kategorii Immediate Relatives pomimo, że nie ma sponsora. Zamiast petycji rodzinnej, trzeba złożyć formularz I-360, Petition for Amerasian, Widow(er), or Special Immigrant, wraz z wymaganą dokumentacją. Dokumantacja musi być złożona w okresie dwóch lat od daty śmierci współmałżonka.

Wdowy(cy) po wojskowych

Wdowy i wdowcy po członkach amerykańskich sił zbrojnych poległych na polu walki, mogą się starać o stały pobyt na co najmniej dwa sposoby: jako wdowy/wdowcy po obywatelu USA, albo jako współómałżonkowie poległego żołnierza nawet jeżeli nie był on obywatelem USA (czytaj: Stały pobyt dla najbliższej rodziny wojskowego).

Wymagania

Wszystkie wymagania są prawie identyczne jak w przypadku normalnej petycji rodzinnej złożonej przez obywatela USA dla żony lub męża -  z tą różnicą, że sponsor nie żyje.

• Osoba w tej kategorii musiała pozostawać w związku małżeńskim z obywatelem USA w momencie jego/jej zgonu (nie mogła też być w legalnej separacji);
• Nieżyjący sponsor złożył petycję rodzinną (I-130) i jest ona rozpatrywana lub została zatwierdzona, albo wdowa/wdowiec złożył(a) petycję I-360 samodzielnie;
• Petycja (I-360) została złożona nie później niż 2 lata od daty śmierci męża/żony obywatela USA;
• Wdowa/wdowiec nie wstąpił(a) w nowy związek małżeński;
• Osoba ubiegająca się o status jest w stanie przedstawić deokumentację potwierdzającą istnienie faktycznego związku małżeńskiego z obywatelem;
• Nie istnieją żadne formalne przeszkody w uzyskaniu stałego pobytu (osoba jest admissible).

Osoba ubiegająca się o stały pobyt w kategorii Wdowy/Wdowcy musi wykazać, że był(a) formalnie mężem lub żoną obywatela USA, a zawarte małżeństwo zostało zarejstrowane w odpowiednim urzędzie w Stanach Zjednoczonych albo w innym kraju. Legalność małżeństwa zawartego w innym kraju jest prawie zawsze uznawana w USA, ale niektóre związki (pomimo, że uznawane gdzie indziej), nie są uznawane przez Stany Zjednoczone:

• Wolny związek (konkubinat) - wspólne zamieszkanie nie kwalifikuje do uznania za związek ani nie uprawnia do sponsorowania. Osoba żyjąca w konkubinacie z obywatelem może być jednak sponsorowana w kategorii IR1 jeżeli taki związek jest nie tylko uznawany w kraju pochodzenia osoby sponsorowanej, ale jest tam traktowany tak samo jak związek małżeński (świadczenia, emerytury, prawa do dziedziczenia majątku, itd.) - ale nie dotyczy to małżeństw partnerskich ani homoseksualnych (gay marriage);
• Śluby plemienne - zawierane zgodnie z regionalną lub lokalną tradycją i niezarejestrowane w urzędach, ceremonie plemienne, śluby udzielane przez duchownych nieuznawanych religii lub obrządków, itd., chyba, że takie małżeństwa są uznawane w kraju pochodzenia żony/męża i są traktowane na równi ze związkiem małżeńskim;
• Małżeństwa poligamiczne - nie są uznawane w USA nawet jeśli zostały zawarte zgodnie z przepisami kraju, w którym miały miejsce. Urząd Imigracyjny może jednak w takich przypadkach uznać małżeństwo z pierwszą żoną, która może się kwalifikować do wizy imigracyjnej w kategorii IR1;
• Małżeństwa kazirodcze (związek z osobą blisko spokrewnioną) - nie są uznawane nigdy, nawet jeśli prawo kraju zawarcia małżeństwa, takie związki akceptuje i uznaje;
• Małżeństwa przez pełnomocnika - śluby, w których jedno lub oboje narzeczeni są nieobecni podczas ceremonii, a ich miejsce zajmuje jeden lub dwoje pełnomocników. Małżeństwa takie były zawierane w średniowieczu, a przepisy niektórych krajów uznają je do dziś. Małżeństwo przez pełnomocnika (Proxy Marriage) nie jest uznawane w USA, chyba, że doszło do skonsumowania go zgodnie z przepisami kraju gdzie ceremonia miała miejsce (lub w USA).

Proces

Proces legalizacji lub zmiany pobytu na stały albo uzyskania wizy imigracyjnej poza USA w kategorii Wdowy/Wdowcy jest prawie taki sam jak na podstawie sponsorstwa rodzinnego i składa się z trzech etapów:

• Petycja imigracyjna: W większości przypadków o wizę imigracyjną w kategorii Wdowy/Wdowcy starają się osoby, dla kórych petycja (formularz I-130, Petition for Alien Relative), została złożona przez współmałżonka obywatela. Taka petycja jest automatycznie zamieniana na formularz I-360, Petition for Amerasian, Widow(er), or Special Immigrant w przypadku śmierci sponsora. Osoby, dla których petycja rodzinna nie została złożona, muszą złożyć petycję I-360, Petition for Amerasian, Widow(er), or Special Immigrant samodzielnie i w przeciągu dwóch lat od daty śmierci współmałżonka-obywatela.
• Wiza imigracyjna: wizy imigracyjne w kategorii Immediate Relative nie podlegają kwotom imigracyjnym i są przyznawane natychmiast. O fakcie zatwierdzenia petycji powiadamiane jest Narodowe Centrum Wizowe (National Visa Center) w Plymouth, New Hampshire. NVC powiadomi aplikanta o możliwości zmiany statusu (jeśli przebywa w USA) lub o możliwości starania się o wizę imigracyjną. Osobom przebywającym poza USA, wraz z powiadomieniem NVC przesyła szczegółowe instrukcje dotyczące procesu i wymaganych dokumentów, oraz ustala datę interview w ambasadzie.
• Stały pobyt: Immigrant Visa Adjudication to trzeci etap, na którym cudzoziemiec składa podanie o zmianę statusu jeśli jest już w USA, albo o wydanie wizy imigracyjnej jeśli przebywa poza Stanami Zjednoczonymi. Interview w lokalnym Urzędzie Imigracyjnym albo w ambasadzie to dostatni etap sprawy (dla osób wjeżdżających do USA na wizie imigracyjnej, ostatnim etapem jest „admission” - czyli odprawa graniczna).

Zatwierdzenie petycji I-130 albo I-360 uprawnia do niektórych dodatkowych świadczeń, takich jak zezwolenie na prace, możliwość wyjazdu i powrotu do USA przed ukpończeniem procedury, itd.

Zmiana statusu

Podanie o zmianę statusu to formularz I-485, Application to Register Permanent Residence or Adjust Status, które składa wdowa/wdowiec po zatwierdzeniu petycji (I-360). Przed wydaniem decyzji Urząd Imigracyjny zażąda oddania odcisków palców, a FBI sprawdzi informacje kryminalne aplikanta. Razem z aplikacją o zmianę statusu trzeba wysłać kopię zatwierdzonej petycji (formularz I-797 Notice of Action), wyniki badań lekarskich, zdjęcia i dokumentację dodatkową. Osoby w uprzywilejowanej kategorii IR1 nie potrzebują wysyłać podania o zezwolenie na pracę, ponieważ proces jest szybki. Osoba taka nie może jednak legalnie pracować do momentu otrzymania zielonej karty, a proces mimo wszystko może się przedłużyć, a wtedy zezwolenie na pracę może być bardzo potrzebne, dlatego wraz z podaniem o zmianę statusu podanie o zezwolenie na pracę warto złożyć. Osoba w trakcie oczekiwania nie może opuszczać USA, ale może się ubiegać o zezwolenie na wyjazd i powrót do USA w sytuacjach uzasadnionych (formularz I-131, Advance Parole).
W niektórych przypadkach Urząd Imigracyjny może odstąpić od osobistego spotkania z aplikantem, ale „interview” jest przeważnie wymagane. Nie jest wymagany Affidavit of Support.

Wiza imigracyjna (poza USA)

Proces konsularny jest w całości prowadzony przez Departament Stanu i nie wymaga udziału Urzędu Imigracyjnego po zatwierdzeniu petycji. Narodowe Centrum Wizowe powiadamia aplikanta listownie o wymaganych opłatach i dokumentach kiedy wizy w danej kategorii są bieżące. Ta sama agencja ustala też datę spotkania (interview) w ambasadzie. Wiza imigracyjna uprawnia do wjazdu do USA na statusie stałego rezydenta, a zielona karta jest wysyłana pocztą na podany wcześniej adres.

Dokumentacja - petycja

W większości przypadków sponsor złożył przed śmiercią petycję rodzinną:

• Petycja, formularz I-130 - Petition for Alien Relative - zamieniana automatycznie na I-360 przez Urząd Imigracyjny;
• Informacje biograficzne, formularz G-325, Biographic Information (dla obojga - 2 osobne formularze);

Wdowy/wdowcy sponsorujący się samodzielnie:

• Petycja, formularz I-360 - Petition for Amerasian, Widow(er), or Special Immigrant;
• Dokumentacja potwierdzająca związek rodzinny: akt ślubu, oraz akt urodzenia osoby sponsorowanej;

Oraz w każdym przypadku:

• Dokumentacja potwierdzająca wspólne zamieszkanie, zdjęcia, rozliczenia podatkowe, rachunki za świadzczenia, polisy ubezpieczeniowe z nazwiskami obojga małżonków, itd;
• Opłata za petycję.

Dokumentacja - zmiana statusu w USA

• Aplikacja o zmianę statusu, formularz I-485, Application to Register Permanent Residence or Adjust Status;
• Informacje biograficzne, formularz G-325, Biographic Information;
• Kopia zatwierdzenia petycji I-130 albo I-360, Powiadomienie, formularz I-797, Notice of Action;
• Kopia aktu urodzenia;
• Kopia paszportu (strony biograficzne i wpisy graniczne - jeżeli dotyczy);
• Formularz I-94 Arrival/Departure Record (jeżeli dotyczy);
• Wyniki badań lekarskich, formularz I-693, Report of Medical Examination and Vaccination Record;
• Dwa jednakowe, nieretuszowane zdjęcia bez nakrycia głowy (chyba że jesteś takiego wyznania, które wymaga nakrycia) na jasnym tle, z przodu;
• Opłata za rozpatrzenie aplikacji.

Dokumentacja - proces konsularny poza USA

• Formularz DS-230 - Aplikacja o Wizę Imigracyjną;
• Formularz DS-157 - Supplemental Application dla mężczyzn w wieku pomiędzy 16 a 45 lat;
• Kopia zatwierdzenia petycji, Powiadomienie, formularz I-797, Notice of Action;
• Dokumentacja potwierdzająca związek rodzinny: akt ślubu, akty urodzenia;
• Paszport ważny co najmniej 6 miesięcy poza planowaną datę powrotu z USA;
• Dwa jednakowe, nieretuszowane zdjęcia bez nakrycia głowy (chyba że jesteś takiego wyznania, które wymaga nakrycia) na  jasnym tle, z przodu;
• Opłata wizowa.

Uwaga: Urząd Imigracyjny lub konsul mogą zawsze zażądać dodatkowej dokumentacji, podobnie jak w przypadku każdej innej wizy nieimigracyjnej czy imigracyjnej.

Uwaga: Pomimo, że USA mogą uznać niektóre bardziej „egzotyczne” formy zawierania związków małżeńskich jeśli są one uznawane w kraju zawarcia związku, uzyskanie pobytu w takich kategoriach jest niezwykle trudne i wymaga licznej dokumentacji. Nie można określić jakie dokumenty mogą być potrzebne bez analizy konkretnego przypadku.

Podsumowanie

Sponsorstwo rodzinne w kategorii IR1 to najpewniejszy i najbardziej „bezbolesny” sposób emigracji do Stanów Zjednoczonych. Warunki do spełnienia są proste, wymagania przejrzyste i jasne, a dokumentacja nie wymaga żadnych specjalnych starań. Prawie każdy ma akty urodzenia i ślubu, a ustalenie pokrewieństwa ogranicza się do przetłumaczenia kilku dokumentów. Ponieważ stały pobyt w kategorii Wdowy/Wdowcy jest zaliczany do kategorii IR1, jego uzyskanie jest również wyjątkowo łatwe i nieskomplikowane. Cały proces można bez większego wysiłku przeprowadzić samemu, bez angażowania prawników.