Art Deco map1 map2 map5

Sunday, Apr 28th

Art Deco


Styl Art Deco narodził się w latach 20-tych zeszłego stulecia i szybko stał się bardzo popularny. Jego wpływ widoczny był nie tylko w architekturze ale również we wzornictwie przemysłowym, rzemiośle, sztukach plastycznych i wzornictwie meblowym. Charakteryzował się pastelowymi kolorami, opływowymi i prostymi kształtami. Wywodził się z francuskiego stylu w sztuce zwanego Art Nouveau, dominującego na przełomie XIX i XX wieku i opartego na uproszczonych formach plakatu i afisza reklamowego.


Miami Beach. Zdjęcie: Wyn van Deavanter


Sam plakat reklamowy lub graficzne obwieszczenie, stały się odrębnym kierunkiem wywodzącym się z rysunku japońskiego. Spopularyzował ten styl francuski impresjonista Henri de Toulouse-Lautrec. Nazwa Art Deco pochodzi od Międzynarodowej Wystawy Sztuk Dekoracyjnych i Przemysłu Współczesnego, która odbyła się w Paryżu w 1925 roku.

Sztuka Art Deco w zdobnictwie sięgała do motywów egispkich i klasycznych, prostych form geometrycznych lub form przedstawiających postacie (często akty). Geometrycznie stylizowane i funkcjonalne przedmioty w stylu Art Deco rzadko były produkowane masowo i zwykle miały charakter wyrafinowanych, eleganckich dzieł sztuki, wykonywanych z naturalnych, często kosztownych materiałów (srebro, kość słoniowa), łączonych niekiedy z materiałami sztucznymi i nowoczesnymi (bakelit, chromowana stal, itd.).


Miami Beach. Zdjęcie: Vasenk Photography


Produkty Art Deco przybierały czasami dziwaczne kształty ozdobnej formy mijającej się z funkcją, np. radioodbiorników w stylu Azteków. W architekturze, Art Deco to przede wszystkim prostota i funkcjonalność, uproszczone formy nawiązujące jednak do znanych styli. Stąd niektóre fasady budynków Art Deco kojarzą się z architekturą klasyczną, z barokiem albo z innymi stylami, ale łączy je uproszczenie wszystkich form, co było również charakterystycznym elementem architektury i sztuki socrealizmu, który kazał się zachwycać plebejską prostotą wyzwolonej sztuki dla mas. Architektura Art Deco była szczególnie ulubiona w Związku Sowieckim.

Uproszczenie form, oszczędność materiałów, żelbet i cement jako tworzywo umożliwiały przypisywanie wielkim przedsięwzięciom społecznym i przemysłowym komunizmu cech sztuki dla wszystkich. Elementy Art Deco, chociaż pozbawione fantazji oryginalnego Art Deco, były powszechne w architekturze socrealizmu i można je odnaleźć w wielu budynkach zbudowanych jeszcze przed wojną w Sowieckiej Rosji. Ukończone wtedy stacje metra w wielu miastach w Rosji, to szczególne przykłady tego stylu. 


Miami Beach. Zdjęcie: Vasenk Photography


W architekturze, Art Deco to jednak nie tylko styl czy zdobnictwo, ale przede wszystkim materiały. Tanie i solidne, zamiast ekskluzywnych i drogich. Większość budynków wzniesiono z betonu albo z żelbetu, zresztą głównie dlatego przetrwały do dziś, zwłaszcza w takich miejscach jak Havana, gdzie architektura Art Deco istnieje jeszcze, bo władze nie miały pieniędzy na wyburzanie walących się dzielnic. Wiele elementów Art Deco można zobaczyć w najbardziej znanych wieżowcach na Manhattanie, zwłaszcza w tych zbudowanych w latach Wielkiej Depresji, jak Chrysler czy Empire State Buildings. Podobne skupiska architektury Art Deco przetrwały też w Paryżu, a pojedyncze budynki w tym stylu można znaleźć również w Polsce. Niektóre elementy, chociaż nie zawsze kojarzone z Art Deco, są wyraźne w warszawskim Pałacu Kultury. Formy Art Deco były też szczególnie chętnie wykorzystywane w architekturze Trzeciej Rzeszy jako wyraz postępu i masowego dostępu do kultury i sztuki.


Web Analytics