R1 Duchowni i pracownicy organizacji wyznaniowych

Istnieją dwie możliwości wyjazdu do USA jeśli jesteś duchownym: księdzem, pastorem, zakonnikiem czy misjonarzem, albo pracownikiem pełniącym funkcje związane z wyznaniem. Jedną z nich jest przedstawiana tu wiza R1, zezwalająca na tymczasowy (nieimigracyjny) pobyt w Stanach Zjednoczonych przez określony czas, a drugą - imigracja na stałe jako Special Immigrant w ramach czwartej preferencji imigracyjnej (4th Preference).

Boże Narodzenie 2012, pasterka w Holy Name Catehdral w Chicago Zdjęcie: Kevin Gebhardt

Proces wizowy R1 wymaga zatwierdzenia wcześniej petycji pracowniczej (formularz I-129, Petition for a Nonimmigrant Worker) złożonej przez pracodawcę, natomiast proces imigracyjny (green card) może przeprowadzić nawet sam zainteresowany składając petycję dla Specjalnego Imigranta (formularz I-360, Petition for Amerasian, Widow(er) or Special Immigrant) bez procedury certyfikatu zatrudnienia w Departamencie Pracy. Uzyskanie stałego pobytu w tej kategorii jest znacznie łatwiejsze niż otrzymanie wizy na pobyt czasowy.

Kto może uzyskać wizę R1

Religious Workers to cała grupa zawodów i funkcji związanych z jakąś denominacją i funkcjonowaniem kościoła albo religii. Każda zinstucjalizowana religia ma przynajmniej dwa aspekty: stricte religijny - poświęcony sprawom duszy, zbawienia, Bogu, życiu wiecznemu, grzchom, itd., i drugi, czysto instytucjonalny: pracownicy, personel, finanse, konta bankowe, transport, sprzątanie świątyń, itd. i wynikający z konieczności działania kościoła jako instytucji (organizacji). Część boska - interpretacja Pism, kanony, sprawy związane z duszą i relacjami czlowieka i Boga to najczęściej (w większości znanych religii) obszar działania kapłanów, osób duchownych predestynowanych (np. przez powołanie) i usankcjonowanych (np. przez święcenia kapłańskie) do wypełaniania posług w imieniu samego Boga. Reszta to albo osoby poświęcające swoje życie na pracę dla Boga (zakonnicy), albo pracownicy cywilni, przeważnie obsługujący świeckie (niereligijne) obszary działania denominacji jako instytucji. Istnieją więc trzy zasadnicze grupy mieszczące się w kategorii Pracowników Religijnych w rozumieniu przepisów imigracyjnych i biorące pod uwagę oba spekty działania denominacji.

Do R1 może się kwalifikować osoba, która przez co najmniej dwa lata poprzedzające wyjazd do Stanów Zjednoczonych była i jest członkiem wyznania (denomination) posiadającego zwolnioną od podatków (niedochodową) organizację religijną zarejestrowaną i uznawaną w USA, i która będzie wykonywać obowiązki kapłana, pracownika, lub innej osoby duchownej w organizacji należącej do tego samego wyznania.

• Duchowni: księża, pastorzy, rabini*, mułłowie - osoby uprawnione i autoryzowane przez władze swojego kościoła (denominacji, wyznania) do prowadzenia działalności kapłana, udzielania sakrementów (małżeństwa, pogrzeby), prowadzenia nabożeństw i wykonywania funkcji religijnych normalnie wykonywanych przez kapłanów danej denominacji (kategoria duchownych nie obejmuje cywilnych ewangelistów - preachers);
• Mnisi: zakonnicy i zakonnice, w niektórych religiach bracia lub siostry, cadykowie, osoby żyjące w sposób podporządkowany w pełni surowym nakazom i zakazom wiary, w klasztorach, w odosobnieniu lub prowadzący pewne rodzaje prac misyjnych, również luźniejsze związki religijne o charakterze zakonnym ale wymagające trwałego poświęcenia i wyrzeczeń, albo przysięgi, święceń lub zaprzysiężeń;
• Pracownicy: osoby poświęcające swoje życie ideałom i kanonom swojej religii ale bez zobowiązań w postaci przysiąg lub święceń, świeccy pracownicy kościoła, świątyni lub denominacji wykonujący posługi typowo religijne ale nie obowiązki kapłana, osoby pracujące jako pomocnicy liturgiczni, katecheci, kantorzy w synagogach, świeccy pracownicy instytucji wyznaniowych deklarujący wiarę i przynależność do swojej denominacji, misjonarze, uczeni, tłumacze i komentatorzy świętych tekstów, oraz cywilni ewangeliści (preachers) działający bezpośrednio albo za pośrednictwem mediów takich jak radio, telewizja czy internet. Praca ewangelisty musi mieć bezpośredni związek z wyznaniem lub denominacją, nie mogą to być np. radiowe audycje na temat moralności w oderwaniu od kanonów wiary. Ewangelista musi nauczać lub głosić konkretne zasady wiary w religii, której jest członkiem. Inni pracownicy tacy jak sprzątacze, księgowi, kierowcy, kucharze, personel pomocniczy wykonujący prace nie związane z wyznaniem nie są traktowani jako osoby duchowne i nie kwalifikują się do wizy R1.

* Żaden odłam judaizmu nie uznaje rabinów za kapłanów, pomimo, że mogą oni udzielać ślubów i wykonują niektóre funkcje, które w innych religiach są zarezerwowane dla kapłanów. Ślub udzielony przez kapitana okrętu - albo jakiegokolwiek mężczyznę - jest uznawany również w chrześcijaństwie jeśli został udzielony przez nie-kapłana (osobę inną niż ksiądz) w sytuacjach szczególnych. Kapłanami w Judaiźmie są tylko Aaronici (potomkowie w linii męskiej Aarona, brata Mojżesza), zwani też Kohenami. Od zburzenia drugiej świątyni Jerozolimskiej przez Rzymian Żydzi nie mają czynnych kapłanów, a rabin (rebbe, po hebrajsku nauczyciel, mąż biegły w Piśmie) to osoba cywilna, wykonująca niektóre czynności kapłana (jest to sytuacja szczególna, bo tylko w Świątyni Jerozolimskiej może kapłan wykonywać wszystkie swoje obowiązki kapłańskie - składać ofiary, itd.).

Kto może sponsorować na wizę R1

• Każda organizacja religijna, kościół dowolnego wyznania oraz niektóre sekty uznawane w USA i zarejestrowane jako instytucje zwolnione od podatku dochodowego.

Wymagania

Osoba ubiegająca się o wizę R1 musi wykazać przy pomocy stosownej dokumentacji, że jest duchownym, pracownikiem religijnym, zakonnikiem lub misjonarzem, że ma konkretną ofertę pracy od organizacji lub instytucji religijnej tego samgego wyznania w USA, że organizacja jest uznawana przez władze i jest zarejestrowana jako wolna od podatku dochodowego instytucja religijna.

Proces

Prawie wszystkie wizy tymczasowe i imigracyjne wymagają interview w konsulacie lub w ambasadzie USA. Dotyczy to również wizy R1. Pozostałe wymagania są podobne jak w przypadku wszystkich innych wiz tymczasowych, chociaż dokumentacja musi być o wiele pełniejsza i szczegółowa.
Wizy R1 nie można otrzymać samodzielnie bez złożonej wcześniej przez i zatwierdzonej przez Urząd Imigracyjny petycji pracowniczej (formularz I-129, Petition for a Non-Immigrant Worker). R1 jest wydawana na dwa i pół roku (30 miesięcy) z możliwością przedłużenia o dodatkowe 2.5 roku. Przedłużenie statusu wymaga nowej petycji pracowniczej. Najbliższa rodzina osoby na wizie R1 może otrzymać wizę pochodną R2 uprawniającą do pobytu w USA przez ten sam okres.
Jeżeli osoba sponsorowana przebywa w USA, może rozpocząć pracę w sponsorującej go organizacji natychmiast po zatwierdzeniu petycji pracowniczej. Jeśli przebywa poza USA, po otrzymaniu od sponsora zatwierdzonej petycji musi odbyć interview w konsulacie lub ambasadzie i otrzymać promesę wizową uprawniającą do wjazdu do USA.

Dokumentacja sponsora

• Petycja Pracownicza, Formularz I-129 – Petition for a Nonimmigrant Worker;
• Dowód zwolnienia z podatków dochodowych i statusu organizacji niedochodowej, taki jak list z Urzędu Podatkowego (IRS) potwierdzający status „tax-exempt”;
• Dokumentacja określająca warunki i sposoby wynagradzania pracownika z wyszczególnieniem kwot, stawek lub kompensacji niemonetarnej takie jak:
  • ewidencja dotycząca zarobków lub kompensacji osób na podobych stanowiskach, aktualna lub z przeszłości, albo;
  • informacje na temat budżetu i finansów organizacji przedstawiające sumy przeznaczone na pobory pracowników, albo;
  • ewidencja potwierdzająca, że mieszkanie i utrzymanie będzie zapewnione zatrudnianej osobie;
  • jeżeli inni pracownicy są zatrudnieni na normalnych warunkach pracodawca/pracownik (normalne pobory), ewidencja w postaci informacji podatkowych takich pracowników zgłaszanych do Urzędu Podatkowego (W2 forms);
  • wszelka inna dokumentacja przedstawiająca warunki pracy, obowiązki, wynagrodzenie, itd., lub/oraz wyjaśnienie jeśli warunki pracy i wynagrodzenia odbiegają od tych stosowanych w inych sektorach (np. praca bez wynagrodzenia w klasztorach, zgromadzeniach albo kościołach, wynagrodzenie inne niż pieniężne, etc.);

Jeżeli duchowny albo inny pracownik religijny nie będzie otrzymywał żadnego wynagrodzenia i będzie się utrzymywał z własnych środków lub ze środków pochodzących ze źródeł organizacji wyznaniowej poza USA:

• Dowody w postaci listów, pism lub wyjaśnień i potwierdzeń, że pracownik religijny czy kapłan będzie pracował tymczasowo jako misjonarz bez wynagrodzenia, a koszta jego utrzymania oraz wszystkie inne koszta jego pracy misyjnej są lub będą pokrywane w ramach ustalonego programu misyjnego z funduszy danej denominacji;
• Wszelka dodatkowa ewidencja przedstawiająca wspomniany program misyjny potwierdzająca, że:
  • inni pracownicy (misjonarze, kapłani, itd.) wynagradzani pieniężnie bądź nie, w przeszłości wykonywali podobne zadania na wizie R1;
  • misjonarze z reguły nie są wynagradzani pieniężnie;
  • organizacja religijna wysyłąjąca misjonarzy do pracy zapewnia stosowny trening i szkolenia;
  • udział w pracach misyjnych jest od dawna tradycyjną i ustaloną częścią tradycji organizacji religijnej (denominacji);
• Dowody prowadzenia przez organizację wyznaniową programów misyjnych w USA i w kraju pochodzenia misjonarza, zakonnika lub duchownego;
• Zaświadczenia, listy od przelożonych lub pisma od organizacji lub wydziałów zarządzających, potwierdzające akceptację (lub oddelegowanie, polecenie) misjonarza do pracy misyjnej;
• Dokumantacja przedstawiająca obowiązki i szczegóły pracy misyjnej misjonarza pracującego normalnie bez wynagrodzenia;
• Organizacja sponsorująca pracowników utrzymujących się ze środków własnych lub innych niż środki denominacji, musi przedstawić dokumentację w postaci wyciągów z kont bankowych osoby sponsorowanej lub wszelką inną przedstwiającą jego sytuację finansową, zaświadczenia potwierdzające bezpłatne zamieszkanie u amerykańskiej rodziny albo dokumenetację przedstawiającą liczbę (i kwoty) datków i dotacji kościelnych (taca, itp.) lub innych form finansowania (utrzymania pracownika);
• Opłata za petycję.

Dokumentacja pracownika

• Formularz DS-160 - Aplikacja o Wizę Nieimigracyjną;
• Kopia powiadomienia o zatwierdzeniu petycji pracowniczej, formularz I-767, Notice of Action;
• Dowód przynależności do wyznania, religii, denominacji lub organizacji religijnej posiadającej oddział lub podobną organizację w USA przez okres co najmniej dwóch lat poprzedzających złożenie petycji.

Jeżeli pracownik będzie wykonywał obowiązki kapłana:

• Kopie dokumentów potwierdzajacych przyjęcie święceń kapłanskich, wyznaczenia na stanowisko kapłana lub osoby uprawnionej do udzielania sakramentów lub wykonywania innych posług religijnych zarezerwowanych dla kaplanów;
• Wszelka dokumantacja dotycząca formalnego wykształcenia teologicznego normalnie wymaganego od przedstawicieli stanu kapłańskiego w danej denominacji (wyznaniu) w postaci dyplomów z seminarium duchownego, szkoły wyznaniowej, certyfikatów formalnie (zgodnie z wymogami organizacji wyznaniowej) wymaganych od kapłanów do pełnienia funkcji religijnych;
• Jeżeli organizacja wyznaniowa nie wymaga formalnego wykształcenia teologicznego, dokumantacja przedstawiająca wymagania jakie musi spełnić kapłan aby się kwalifikować na to stanowisko, listę obowiązków kapłana denej denominacji, strukturę organizacyjną oraz zaświadczenie lub certyfikat potwierdzający udzielenie takiej osobie przez władze organizacji zezwolenia na pełnienie obowiązków kapłana;
• Zdjęcie bez nakrycia głowy (chyba że jesteś takiego wyznania, które wymaga nakrycia) na jasnym tle, z przodu, przesyłane elektronicznie razem z formularzem DS-160;
• Opłata wizowa.

Uwaga: konsul może zawsze zażądać dodatkowej dokumentacji, podobnie jak w przypadku każdej innej wizy nieimigracyjnej czy imigracyjnej.

Podsumowanie

Wiza R1 pozwala na pobyt w USA przez dwa i pół roku i może być przedłużona o ten sam okres. R1 pozwala na zabranie ze sobą członków najbliższej rodziny (żony lub męża i dzieci poniżej 21 lat w chwili wyjazdu, na wizach R2), którzy zachowują status tak długo jak osoba na R1 utrzymuje ważny status pobytowy. Żona lub mąż nie mogą uzyskać zezwolenia na pracę, ale mogą się uczyć lub studiować bez konieczności zmiany ststusu na studencki (F1). Co bardzo ważne, R1 nie wymaga utrzymywania stałego zamieszkania poza USA jak większość pozostałych wiz tymczasowych, nie wymaga też wykazania mocnych związków z krajem pochodzenia, jak na przykład B2, ale wymaga zapewnienia, że aplikant zamierza wrócić do kraju po zakończeniu pracy w USA, i pozwala na równoczesne staranie się o stały pobyt (zielona karta). Co jednak najważniejsze, R1 właściwie od razu od momentu przyznania, kwalifikuje taką osobę do uzyskania stałego pobytu w kategorii EB4 - Special Immigrants. Wymagania EB4 i R1 są bardzo podobne, a EB4 (Employment Based) nie wymaga Certyfikatu Zatrudnienia z Departamentu Pracy (chociaż wymaga oferty pracy). Proces uzyskania stałego pobytu w kategorii EB4 jest względnie prosty i trwa o wiele krócej niż sponsorstwo pracownicze oparte na certyfikacie (Permanent Labor Certificate - PERM).