O1 Szczególne zdolności i osiągnięcia

O1 to w rzeczywistości dwie wizy: O1-A, obejmująca osoby o szczególnych (extraordinary - niezwykłych) zdolnościach i osiągnięciach w nauce, sztuce, edukacji, biznesie lub sporcie, i O1-B, szczególne uzdolnienia i osiągnięcia w filmie lub produkcjach telewizyjnych. Osoby w tych kategoriach i ich osiągnięcia naukowe, artystyczne, biznesowe albo sportowe muszą być dobrze znane szerokiemu odbiorcy i odpowiednio docenione.

Rysownik Zdjęcie: Sharon Mollerus

Najbardziej pożądana jest oczywiście sława międzynarodowa i nagroda Nobla, ale artyści, bussinesmani albo wielcy sportowcy znani głównie we własnym kraju również kwalifikują się do kategorii osób o szczególnych uzdolnieniach, pod warunkiem, że sławę i talent można udokumentować. Najmniej kłopotów z uzyskaniem wizy O1 mają więc międzynarodowej sławy aktorzy, (gdyby George Clooney nie był Amerykaninem nie miałby żadnego problemu z otrzymaniem O1), sportowcy albo uczeni. Tak zaczynało w USA wiele dzisiejszych sław Hollywood, artystów i naukowców.

Do wizy O2, pochodnej O1, kwalifikują się osoby z obsługi lub personelu pomocniczgo, które są „integralną częścią” projektu realizowanego przez osobę na O1-A (trenerzy, cut-men bokserów, asystenci uczonych, sekretarze lub doradcy businessmanów, itd.), lub osoby niezbędne („essential”) w produkcji realizowanej przez osoby na wizie O1-B (ważny personel aktora, make-up artists, fryzjerzy, operatorzy światła albo dźwięku, itd.).

Kto może uzyskać wizę O1

• Wybitni naukowcy w każdej dziedzinie nauki, oraz osoby, które mają udokumentowany wkład w naukę (odkrywcy zjawisk, wybitni teoretycy, itd.). Albert Enstein zamieszkał w Ameryce właśnie dlatego, że był już wybitnym uczonym (po publikacji Teorii Względności);
• Uznani i słynni aktorzy filmowi lub telewizyjni, reżyserzy i scenarzyści;
• Osoby o wybitnych osiągnięciach w sporcie amatorskim i zawodowym, również znani trenerzy, we wszystkich dziedzinach sportu;
• Artyści we wszystkich dziedzinach sztuki: malarze, rzeźbiarze, architekci, forograficy, literaci i pisarze.
• Członkowie krajowych lub międzynarodowych związków, towarzystw naukowych lub artystycznych, o których wiadomo, że stosują najbardziej rygorystyczne kryteria członkowskie;
• Osoby, których osiągnięcia są lub były przedstawiane w periodykach naukowych lub specjalistycznych, najlepiej o zasięgu międzynarodowym;
• Członkowie miedzynarodowych lub krajowych paneli albo jury konkursów lub wydarzeń, oceniających osiągnięcia innych według wysokich kryteriów;
• Autorzy artykułów lub materiałów specjalistycznych (naukowych, biznesowych, itd.) publikowanych w magazynach o dużym zasięgu, autorzy dzieł zakupionych przez muzea, itd.;
• Osoby odgrywające wybitną lub wiodącą rolę w organizacjach i instytucjach powszechnie znanych i szanowanych.

Uwaga: Szczególne przepisy obowiązują sportowców. Sponsor zawodnika (sportowca) przenoszonego do innego klubu (albo promotora) ma 30 dni na złożenie nowej petycji pracowniczej (a nie 10). Samo złożenie automatycznie przedłuża legalny pobyt i zezwolenie na pracę (i uprawnia do podjęcia pracy w innym klubie lub zespole) przynajmniej do czasu rozpatrzenia petycji.

Kto może sponsorować na wizę O1

• Przedsiębiorstwo lub organizacja w USA, która jest w stanie udokumentować potrzebę zatrudnienia cudzoziemca o szczególnych uzdolnieniach do wykonania jakiegoś konkretnego zadania wymagającego najwyższych zdolności i osiągnięć naukowych, sportowych, biznesowych lub artystycznych. Pracodawcą-sponsorem może więc być:
• Studio filmowe zapraszające aktora, reżysera, scenarzystę lub innego szeroko znanego fachowca-artystę w tej dziedzinie do prac nad filmem;
• Instytucja edukacyjna – uniwersytet, organizacja naukowa, towarzystwo, związek prywatny lub państwowy (np. NASA) zapraszający uczonego o udokumentowanych osiągnięciach naukowych do prac nad projektem, teorią lub zagadnieniem w każdej dziedzinie nauki (astronomia, oceanografia, archeologia, fizyka, itd.), lub do prac zwiazanych z prezentacją osiągnięć naukowych na spotkaniach, konwencjach lub konferencjach naukowych;
• Organizacja lub przedsiębiorstwo zapraszające wybitnych finansistów, ekonomistów, ludzi biznesu, teoretyków lub praktyków w dziedzinach związanych z biznesem;
• Muzea lub galerie sztuki zapraszające wybitnych artystów do prac nad wystawą lub do wykonania prac z dziedziny sztuki lub architektury, projektów, napisania dzieła literackiego, wykonania malowideł, witraży albo odrestaurowania zabytków sztuki, itd.

Wymagania

• Osoba ubiegająca się o wizę O1 musi wykazać, że jest rzeczywiście osobą szeroko znaną a jej uzdolnienia są na poziomie szczególnym, niezwykłym, dużo ponad-przeciętnym. Bardzo często fakt międzynarodowego uznania jest wystarczająco dobrze udokumentowany samym zaproszeniem od instytucji w USA. Massachussetts Institute of Technology nie zaprasza do współpracy nad budową przyśpieszacza cząstek nowej generacji kogoś z licencjatem w żywieniu zbiorowym, samo to jest więc poważnym argumentem.
• Musi się legitymować uznaniem w postaci nagród lub wyróżnień krajowych lub (o wiele lepiej) międzynarodowych, takich jak Oscar albo nagroda Nobla, albo przynajmniej nagród i wyróżnień regionalnych, członkowstwem w organizacjach lub związkach naukowych albo artystycznych, itd.
• Osoba starajaca się o wizę O1, taka, dla której pracodawca-sponsor w USA złożył petycję pracowniczą nie może być pracownikiem nisko opłacanym. Jednym z ważnych warunków otrzymania wizy (również zatwierdzenia petycji) są wysokie lub bardzo wysokie oferowane zarobki.

Proces

Wizy O1 nie można otrzymać samodzielnie bez złożonej wcześniej przez pracodawcę (sponsora) lub agenta występującego w jego imieniu, i zatwierdzonej przez Urząd Imigracyjny petycji pracowniczej (formularz I-129, Petition for a Non-Immigrant Worker). O1 jest przeważnie wydawana na okres 3 lat z możliwością wielokrotnego przedłużania o jeden rok. O1 nie ma górnego pułapu dozwolonego pobytu i może być przedłużana wielokrotnie, ale każdorazowo wymaga to nowej petycji pracowniczej (formularz I-129, Petition for a Non-Immigrant Worker) i dokumentacji od pracodawcy wyjaśniającej konieczność przedłużenia. Osoby towarzyszące przedłużają pobyt używając standardowego formularza I-539, Application to Extend/Change Nonimmigrant Status, pod warunkiem, że osoba na O1 utrzymuje nadal ważny status.
Jeżeli osoba sponsorowana przebywa w USA, może rozpocząć pracę w sponsorującej go organizacji natychmiast po otrzymaniu zatwierdzenia petycji. Jeśli przebywa poza USA, po otrzymaniu od sponsora zatwierdzonej petycji musi odbyć interview w konsulacie lub ambasadzie i otrzymać promesę wizową uprawniającą do wjazdu do USA.

Dokumentacja sponsora

• Petycja pracownicza, formularz I-129, Petition for a Non-Immigrant Work;
• Pisemna opinia wydana przez organizację ekspertów działającą w dziedzinie, w której osoba ma być sponsorowana, lub przez eksperta upoważnionego do wydawania takich opinii (może to być również opinia wydana przez związki zawodowe);
• Kopia kontraktu określającego warunki zatrudnienia, wysokość zarobków, itd.;
• Szczegółowa dokumentacja określająca plan pobytu, opis prac lub projektów do zrealizowania, czas trwania zajęć lub prac;
• Dokumentacja przedstawiająca krajowe lub międzynarodowe uznanie w postaci nagród (np. Nobel w dziedzinach naukowych – wiza O1-A, albo Grammy Award, Oscar, Emmy w filmie lub przemyśle telewizyjnym – wiza O1-B, albo nominacja do takich nagród), lub przynajmniej 3 spośród następujących rodzajów ewidencji:
  • Krajowe lub międzynarodowe wyróżnienia i nagrody;
  • Członkowstwo w grupach roboczych lub związkach albo organizacjach wymagających od członków najwyższych osiągnięć zawodowych w dziedzinie, w której aplikacaja pracownicza jest składana;
  • Publikacje w magazynach, periodykach specjalistycznych lub w innych formach (filmy, doniesienia, kroniki filmowe, itd.) na temat osoby sponsorowanej i jej pracy, i jej niezwykłych czy nieprzeciętnych zdolnościach i osiągnięciach;
  • Ewidencja przedstawiająca oryginalny i szczególny wkład w rozwój dziedziny naukowej, sztuki czy innej działalności, w której osoba jest sponsorowana;
  • Autorstwo materiałów, artykułów, opracowań, technik lub teorii publikowanych w specjalistycznych periodykach lub w innych mediach;
  • Wysokie zarobki proponowane przez sponsorującą organizację udokumentowane kontraktem lub umową, bardzo przydatna jest ewidencja wysokich zarobków w przeszłości;
  • Udział w panelach albo w jury krajowych lub międzynarodowych wydarzeń (np. sędzia bokserski, albo członek jury oceniającego dzieła wybitnych plastyków);
  • Praca w organizacjach uznanych i o ugruntowanej pozycji i reputacji działających w dziedzinach, w których osoba jest sponsorowana;
  • Dokumentacja potwierdzająca, że osoba sponsorowana brała udział w produkcjach filmowych albo telewizyjnych ocenionych wysoko przez krytyków, albo takich, które utrzymują się wysoko w notowaniach lub na listach bestsellerów;
  • Dowód wysokich lub bardzo wysokich zarobków osoby sponsorowanej w postaci kontraktu lub umowy sponsora z pracownikiem;
• Opłata za petycję.

Dokumentacja pracownika - proces konsularny

• Formularz DS-160 - Aplikacja o Wizę Nieimigracyjną;
• Kopia powiadomienia o zatwierdzeniu petycji pracowniczej, formularz I-767, Notice of Action;
• Dokładny życiorys (CV - resume);
• Wszelka dostępna ewidencja wskazująca na wybitną pozycję aplikanta w świecie nauki, sztuki, biznesu, sportu lub filmu – kopie dokumentacji załączonej wcześniej przez sponsora do aplikacji pracowniczej składanej w Urzędzie Imigracyjnym;
• Paszport ważny co najmniej 6 miesięcy poza planowaną datę powrotu z USA;
• Zdjęcie bez nakrycia głowy (chyba że jesteś takiego wyznania, które wymaga nakrycia) na jasnym tle, z przodu, przesyłane elektronicznie razem z formularzem DS-160;
• Opłata wizowa.

Uwaga: konsul może zawsze zażądać dodatkowej dokumentacji, podobnie jak w przypadku każdej innej wizy nieimigracyjnej czy imigracyjnej.

Podsumowanie

Wiza O1 pozwala na pobyt przez 3 lata, ale z możliwością wielokrotnego przedłużania statusu o jeden rok. Można wjechać do USA na 10 dni przed datą ważności petycji (statusu) i wyjechać do 10 dni po jego zakończeniu. Petycje mogą być składane do jednego roku przed rozpoczęciem pracy (statusu) ale nie później niż 45 dni przed tą datą. Osoby towarzyszące - żona, mąż lub dzieci poniżej 21 lat - mogą otrzymać wizę pochodną O3. Wiza ta nie uprawnia do pracy, ale zezwala na naukę lub studiowanie bez konieczności zmiany statusu na studencki.
Osoba na wizie O1 może zmienić sponsora i zacząć pracować gdzie indziej. Jeśli oryginalna petycja była składana przez sponsora, nowa petycja (formularz I-129, Petition for a Nonimmigrant Work) jest traktowana jako całkiem nowe zatrudnienie i nowy status. Jeśli jednak oryganlną petycję składał agent, petycja w imieniu nowego sponsora jest traktowana jak przedłużenie statusu (petycja jest wymagana przy każdym przedłużeniu nawet przez tego samego sponsora).

Wymagania EB1 i O1 są prawie identyczne, a EB1 (Employment Based -sponsorstwo pracownicze na stały pobyt) jest prawdziwym Bentley’em pośród wszystkich rodzajów sponsorstwa pracowniczego, głównie dlatego, ponieważ nie wymaga Certyfikatu Zatrudnienia z Departamentu Pracy ani nawet oferty pracy, a sam proces trwa zaledwie kilka tygodni.