Amerykańskie przepisy imigracyjne regulują każdą możliwą sytuację dotyczącą każdej osoby przebywającej w Stanach Zjednoczonych. Przebywanie w USA to zawsze jakiś status imigracyjny: jesteś albo turystą albo tymczasowym pracownikiem, możesz być studentem na tymczasowej studenckiej wizie nieimigracyjnej, uchodźcą, albo urodzonym w USA obywatelem tego kraju. Przepisy biorą pod uwage dosłownie wszystko: status Indian w rezerwatach i Indian urodzonych w Kanadzie, status marynarzy nie zawijających nawet do amerykańskiego portu i status pracującego w USA prezesa międzynarodowej spółki. Prawie każda sytuacja ma swój odpowiednik w przepisach i jest niewiele obszarów szarych, nie do końca zdefiniowanych, ale wszystkie można interpretować na wiele sposobów. Z przywileju interpretacji nie możesz jednak skorzystać ty - prawo do interpretacji ma natomiast urzędnik, czyli przedstawiciel państwa.
Zgodnie z przepisami, istnieją dwa podstawowe sposoby bycia w Ameryce: na stałe albo tymczasowo (trzecim sposobem jest pobyt nielegalny - ostatnio mocno popierany przez związki zawodowe i lewicowe organizacje). Na stałe przebywa w USA każda osoba posiadająca zieloną kartę, oraz każda osoba naturalizowana albo urodzona w USA, bez względu na status rodziców. Każda osoba posiadająca jakąkolwiek wizę, przebywa w USA tymczasowo.
Każdy kto próbuje wjechać do USA inaczej niż na stałe, jest z definicji uważany za potencjalnego imigranta. Możnaby sądzić, że to wynik jakiejś szczególnej amerykańskiej megalomanii: że nikt nie marzy o niczym innym tylko jak stać się w Ameryce imigrantem. Jakby nie było turystów i businessmanów, inwestorów i naukowców, którzy naprawdę i rzeczywiście chcą w Ameryce pobyć tylko trochę i wcale nie marzą o emigracji. Ale Ameryka to jedyny kraj w historii, którego przyrost naturalny jest wciąż niższy niż imigracja. Trudno się więc dziwić, że właśnie taki kraj przywiązuje tak wielką wagę do spraw związanych z imigracją i że właśnie tu prawodawcy stworzą aż tyle przepisów dotyczących spraw związanych z pobytem i jego legalnością.
Pojęcie zamiaru jest bardzo ważnym elementem rozpatrywania każdego podania o promesę wizową w ambasadzie oraz podczas odprawy granicznej. Podejrzenie konsula lub urzędnika na przejściu granicznym jest wystarczającym powodem odmowy wydania wizy lub odmowy pozwolenia na wjazd. Od decyzji urzędnika na granicy nie ma odwołania i jedynym efektem jest zawsze proces usunięcia z kraju (deportacja), chyba, że taka osoba złoży podanie o azyl. Warto więc przemyśleć powody wyjazdu, a starając się o wizę w konsulacie lub w ambasadzie podać prawdziwy cel podróży do USA - i zawsze starać się o właściwą wizę.
W zasadzie żadna wiza tymczasowa nie może być wydana jeśli jest jasne, że osoba będzie się ubiegać o stały pobyt. Dlatego osoby oczekujące na stały pobyt zagranicą, raczej na pewno nie otrzymają żadnej wizy tymczasowej. Przepisy określają to jako zamiar (intent) imigracji. Dlatego w szczególnie trudnej sytuacji znajdują się najbliżsi krewni stałego rezydenta (żony i dzieci poniżej 21 lat), dla których złożył on petycję i które czekają na wizę imigracyjną. Proces w tej kategorii trwa kilka lat i w tym okresie osoby sponsorowane najczęściej nie mogą otrzymać nawet wizy turystycznej żeby odwiedzić męża czy żonę w USA, ponieważ starając się o wizę imigracyjną, osoby takie ujawniły zamiar emigracji na stałe. Oba zamiary wykluczają się nawzajem: nie można być jednocześnie i tymczasowo i na stałe - nie można się też jednocześnie starać i o jeden status i o drugi. Jeżeli podejrzenie zamiaru emigracji wyda się prawdopodobne konsulowi, odmówi on wydania promesy wizowej. Jeśli do takiego wniosku dojdzie urzędnik graniczny, może unieważnić promesę i nie wpuścić cudzoziemca do USA. Powoduje to natychmiastową akcję usunięcia z USA (deportację), czyli powrót do kraju najbliższym lotem lub rejsem. Na dodatek, jeśli urzędnik graniczny uzna, że aplikant uzyskał wizę kłamiąc konsulowi co do swoich zamiarów, to uzyskał ją na podstawie nieprawdziwych (fałszywych) informacji (visa fraud - oszustwo wizowe) i może go ukarać permanentnym zakazem wjazdu do USA.
Żony lub mężowie oraz dzieci stałych rezydentów i obywateli, na ogół spotkają się z odmową wydania wizy nieimigracyjnej, a jeśli nawet ją uzyskają, istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że nie zostaną wpuszczone do USA w miejscu przekroczenia granicy (port of entry).
Uwaga: istnieją sytuacje, w których mąż lub żona obywatela albo stałego rezydenta mogą uzyskać wizę tymczasową i pozwolenie na wjazd, ale osoby takie muszą szczegółowo udokomentować, że wyjazd jest rzeczywiście tymczasowy i że nie mają one zamiaru pozostawać w USA na stałe, pomimo, że w przyszłości osiedlą się tam (po zatwierdzeniu petycji).
Prawo imigracyjne zawiera jednak również koncept podwójnego zamiaru. Dual Intent pozwala osobom ubiegającym się o pewne rodzaje wiz na posiadanie podwójnego zamiaru, czyli starania się o wizę nieimigracyjną ale z wyraźnym zamiarem pozostania w USA na stałe. W niektórych przypadkach nawet jednocześnie. Od osoby starającej się o prawie każdą wizę nieimigracyjną wymaga się udokumentowania „mocnych związków z krajem pochodzenia”, czyli przedstawienia dowodów posiadania jakiegoś majątku, kont w banku, rodziny, dzieci, dobrej pracy, spłacanych kredytów, itd. Wizy w kategorii Dual Intent nie stawiają takiego wymogu, nie wymagają nawet utrzymywania stałego miejsca zamieszkania w kraju pochodzenia, jak inne wizy nieimigracyjne. Klasycznym przykładem jest nieimigracyjna wiza pracownicza H1B, która pozwala na wjazd tymczasowy z jednoczesnym jawnym zamiarem starania się o stały pobyt na terenie USA. Umieściliśmy ją w kategorii wiz pracowniczych, ponieważ podstawą jej wydania jest oferta pracy i Tymczasowy Certyfikat Zatrudnienia. H1B, chociaż uprawnia do starania się o stały pobyt w tym samy czasie, nie jest jednak oficjalnie definiowana jako wiza dual-intent.
K1 Narzeczeńska
K3 Mąż lub żona obywatela
S Informatorzy
T1 Ofiary przemytu ludzi
U1 Ofiary przestępstw
V1 Najbliższa rodzina stałego rezydenta
Wiz w kategorii Dual Intent jest tylko kilka: K1 - wiza narzeczeńska dla osób planujących małżeństwo z obywatelem USA w terminie 90 dni, K3 - dla współmałżonków obywateli, dla których petycja jest rozpatrywana i V - wiza dla żon lub mężów (i dzieci poniżej 21 lat) stałych rezydentów, których petycje zostały złożone co najmniej 3 lata wcześniej. Osobom takim (K1, K3 i V) przepisy pozwalają na wjazd i oczekiwanie na zakończenie procesu imigracyjnego w USA (zmiana statusu na stały). Wydaje się również, że oprócz K1, K3 i V (oraz H1B i L1), przepisy imigracyjne dozwalają podwójny zamiar w przypadku wiz O (nadzwyczajne zdolności), P (sportowcy i artyści) oraz E (handlowcy i inwestorzy), ale nie jest to całkiem jasne. Kilka innych kategorii wizowych możnaby również umieścić na liście wiz typu Dual Intent, na przykład wizy dyplomatyczne (A) albo wizy dla pracowników międzynarodowych organizacji (G) ponieważ pozwalają na uzyskanie stałego pobytu po 15 latach przebywania w USA, ale nie są one oficjalnie zaliczane do tej kategorii.
Wizy o podwójnym zamiarze
Tylko trzy wizy są obecnie uznawane za wizy podwójnego zamiaru:
- K-1 Narzeczeńska
- K-3 Żona lub mąż obywatela
- V-1 Żona lub mąż stałego rezydenta
Wizy pozwalające na uzyskanie stałego pobytu
Poniżej grupa wiz, które nie prowadzą do stałego pobytu automatycznie, ale pozwalają na jego uzyskanie względnie łatwo:
- S Informatorzy
- T Ofiary handlu ludźmi
- U Ofiary przestępstw
Wizy, które mogą doprowadzić do stałego pobytu
Wizy, które nie są wizami dual intent, ale umożliwiają staranie się o stały pobyt po jakimś czasie, albo nawet (jak wiza H1B) jednocześnie:
- H1B Wiza pracownicza dla specjalistów
- L Transfer korporacyjny
- E Handlowcy i Inwestorzy
- O Nazdwyczajne zdolności
- P Artyści i sportowcy
- R Duchowni
W zasadzie osoby przebywające na wizach nieimigracyjnych i składające podania o stały pobyt w USA powinny zostać uznane za łamiące przepisy, bo można przypuszczać, że z takim zamiarem przyjechały do USA (zwłaszcza jeśli dzieje się to w krótkim czasie od wjazdu), a mimo to starały się o wizy nieimigracyjne (czyli kłamały konsulowi). Taki wniosek urzędników imigracyjnych powinien doprowadzić do unieważnienia wizy i usunięcia z kraju, w praktyce jednak udowodnienie, że osoba starająca się o stały pobyt w USA miała od początku zamiar pozostania na stałe, jest niemożliwe. Dlatego złożenie podania na podstawie sponsorstwa rodzinnego lub pracowniczego dla osoby przebywającej w USA na ważnym tymczasowym statusie pobytowym nie naraża na takie niebezpieczeństwo, przynajmniej na razie. Aplikacje i petycje są zatwierdzane i osoby takie uzyskują stały pobyt, pod warunkiem, że zachowują legalny status pobytowy. Właśnie dlatego wielu ludzi wciąż wyjeżdża na wizach nieimigracyjnych, ale z cichym zamiarem pozostania na stałe.
W wypadku objęcia obywateli polskich wymianą bezwizową, taka możliwość przestanie istnieć, ponieważ status bezwizowy nie przewiduje możliwości zmiany statusu na żaden inny, ani nawet na przedłużenie pobytu, jak prawie każda wiza pobytowa (np. turystyczna B2 czy biznesowa B1). Warto o tym pamiętać walcząc o włączenie Polski do programu wymiany bezwizowej.
