Na pytanie jaki rodzaj gospodarki obowiązuje w Ameryce, większość zapytanych w dowolnym punkcie świata (również w samych Stanach Zjednoczonych), odpowie: kapitalizm.
Amerykańska ekonomia jest oparta na prywatnej własności (środków produkcji, zasobów, przedsiębiorstw, banków, itd.). To jedno zdanie tłumaczy dlaczego od 1890 roku jest największą i najbardziej efektywną gospodarką świata.
W USA nie ma centralnego planowania, wszystkie decyzje gospodarcze podejmują prywatne korporacje i właściciele firm i przedsiębiorstw, wyznaczając w ten sposób nie tylko kierunek ale też skalę rozwoju gospodarczego. Gospodarka USA to gospodarka rynkowa, oparta na popycie i możliwości szybkiego reagowania na zapotrzebowanie. Niewielki udział rządu w procesach gospodarczych i stosunkowo mała liczba przepisów i regulacji w porównaniu z innymi państwami, szczególnie sprzyjają przedsiębiorczości i wszelkiej działalności gospodarczej. Pomimo zapożyczania i wcielania w życie niektórych skompromitowanych już rozwiązań socjalistycznych, amerykańska gospodarka wciąż oferuje najwięcej swobody ekonomicznej i możliwości rozwojowych. Doskonale rozwinięta infrastuktura i zaplecze techniczne i technologiczne oraz łatwo dostępna liczna kadra fachowców w każdej dziedzinie, umożliwiają realizację prawie każdego projektu. Największa na świecie sieć dróg, autostrad, linii kolejowych i lotniczych zapewniają efektywny transport towarów, a sektor usługowy oferuje obsługę każdego rodzaju byznesu.
We wczesnych okresach kolonizacji Nowego Świata, ekonomia w koloniach opierała się głównie na rolnictwie i handlu dobrami, których w Ameryce było pod dostatkiem, a które w Europie osiągały zawrotne ceny. Przez co najmniej 200 lat amerykańskie futra, sok klonowy i cukier, tytoń, bawełna i ryż przyczyniały się do powstawania fantastycznych fortun amerykańskich i europejskich kupców, skuteczenie konkurujących majątkowo ze starą europejską magnaterią.
Marginalny początkowo i oparty na eksporcie futer i płodów rolnych, oraz na rabunku złota (Ameryka Południowa) system ekonomiczny Nowego Świata, uniezależnił się od wpływów europejskich w XVIII i XIX wieku, tworząc w nowopowstałych Stanach Ameryki Północnej najbardziej efektywną formę gospodarki, opartą na indywidualnej formie własności i na przedsiębiorczości. Konstytucja USA oraz najważniejszy dokument emancypujący mieszkańców dawnych kolonii angielskich - Bill of Rights - przyznaje szczególne prawa niezależniej i nieskrępowanej działalności gospodarczej wszystkim obywatwelom, uznając je za niezbywalne i niezbędne dla właściwego funkcjoniowania nowego państwa.
Gospodarczy sukces Ameryka zawdzięcza w dużej mierze korporacjom, którym się... nie udało. Podczas gdy hiszpańska penetracja Południa koncentrowała się gównie na złocie i srebrze, Anglicy i Francuzi zakładali korporacje prowadzące handel z Indianami i eksportujące wszelkie wyroby z kolonii spowrotem na Stary Kontynent. Kompanie Czarterowe były tworzone przez grupy inwestorów i przedsiębiorców, którzy uzyskiwali koncesje od króla (charter) na eksploatację dóbr w jakimś rejonie kolonii, albo na prowadzenie handlu. Pierwsza angielska osada w Ameryce - założone w 1607 roku Jamestown - była osadą typowo handlową zorganizowaną przez angielską firmę Virginia Company of London. Większość pierwszych osadników Jamestown stanowili angielscy arystokraci, pewni szybkich zysków i powrotu do Anglii, oraz grupa londyńskich jubilerów. Dopiero rok później nowa kolonia ściągnęła pierwszych fachowców: 19 rodzin polskich szklarzy i hutników, i kilkanaście rodzin z Holandii.
Osady i kolonie nie zawsze przynosiły jednak spodziewane zyski wystarczająco szybko, a trudy życia w chacie z bali odstraszały inwestorów, którzy często odsprzedawali albo przekazywali królewskie przywileje osadnikom. Miało to ogromne, nieuświadamiane wtedy implikacje polityczne, które przyczyniły się do powstania Stanów Zjednoczonych. Pozostawiani sami sobie osadnicy musieli się szybko usamodzielniać, a przekazywanie przywilejów osłabiało królewską kontrolę nad kolonią. Dzięki temu powstała nowa i odrębna ekonomia kolonii, a w konsekwencji częściowo niezależna - bo słabo kontrolowana - polityka. Dało to podwaliny pod nowe państwo, a niezależność i słaba kontrola przyczyniły się w końcu do wypowiedzenia posłuszeństwa Koronie. Efektem nieporozumień podatkowych ("no taxation without representation" - koloniści nie mieli głosu w angielskim parlamencie) była Rewolucja Amerykańska i Deklaracja Niepodległości.
